Lasy Państwowe ogłosiły w listopadzie rozpoczęcie rocznego, pilotażowego programu. Cel: sprawdzenie jak w praktyce skończy się wydanie zgody na spanie na dziko w polskich lasach.

W obecnym stanie prawnym co do zasady zabronione jest spanie w lasach, poza miejscami specjalnie do tego wyznaczonymi. Za las uważa się zaś tereny leśne wraz z polanami – co skutecznie eliminuje większość zadrzewionych terenów z list potencjalnych miejsc noclegowych.

Ten program powinien to zmienić. Aż do listopada 2020 r. każdy z nas będzie mógł, na pewnych konkretnych terenach, biwakować w lesie. Nie obejdzie się tu jednak bez biurokracji. Poniżej przedstawiamy listę warunków jakie trzeba spełnić aby nasz biwak w lesie był legalny.

Oficjalna nazwa programu to Pilotażowy program bushcraft i surwiwal. Jeśli szukacie informacji pochodzących prosto od źródła, wejdźcie w zakładki udostępnione na stronach Lasów Państwowych. Znajdziecie tam chociażby pełną mapę obszarów wyselekcjonowanych do udziału w programie. Nie jest ona może oczywista w obsłudze, ale mamy nadzieję, że dzięki naszym wskazówkom opisanym poniżej, bez trudu poradzicie sobie z jej wyświetleniem.

Spanie na dziko w lesie – jakie warunki trzeba spełnić

Nie wszystkie lasy w Polsce uczestniczą w programie. Powiem więcej, przeważająca większość polskich lasów została z programu wyłączona. Kiedy usłyszałam o programie oczami wyobraźni widziałam już setki kilometrów lasów na Mazurach, które można by przejechać wzdłuż i wszech śpiąc pod dowolnym drzewkiem. Nic bardziej mylnego.

W programie uczestniczą tylko niektóre leśnictwa. W każdym takim miejscu powinien zostać utworzony regulamin korzystania z programu. Jego ujednolicony wzór umieszczono na stronie Lasów Państwowych

Tutaj powiemy w skrócie, że by móc legalnie spać na dziko należy:

• sprawdź czy w miejscu, które wybrałeś na nocleg nie obowiązuje zakaz wstępu

Przyczyn może być wiele, jak chociażby wycinka drzew, zagrożenie pożarowe czy, kto wie – może polowanie?

• zgłosić zamiar nocowania mailowo na adres właściwego nadleśnictwa nie później niż w dniu noclegu

Póki co trudno powiedzieć czy w zgłoszeniu powinna zostać umieszczona dokładna informacja o miejscu noclegu, czy tylko leśnictwo.

• W jednym miejscu może nocować maksymalnie cztery osoby, przez nie dłużej niż dwie noce z rzędu. 
• Obowiązuje zakaz używania ognia, a ognisko można palić tylko w miejscach wyznaczonych przez leśniczych
• Na miejsce noclegu nie pakuj się autem ani motorem – te trzeba zostawić na najbliższym parking

Na końcu absolutne oczywistości:

• nie niszcz ściółki, nocuj najlepiej w hamaku. Ale spanie w namiocie nie jest zabronione
• nie hałasuj, nie zakłócaj spokoju dzikich zwierząt
• sprzątnij po sobie po porannej toalecie
• nie śmieć!!! zabierz ze sobą wszystkie resztki i odpadki, również bio.

Spanie na dziko w lesie – mapa programu pilotażowego bushcraft i surwiwal

Aby odnaleźć na mapie obszary biorące udział w programie wejdź na stronę Banku Danych o Lasach. Jest na niej zaznaczona cała masa niepotrzebnych miejsc. Te zbędne warstwy należy deaktywować.

Najpierw wejdź w zakładkę mapy BDL u dołu strony. Nieco powyżej wyświetlą się opcje wyboru konkretnej wersji mapy. Wybieramy położoną najbardziej na prawo: Mapę zagospodarowania turystycznego.

Następnie na liście warstw w panelu po prawej odznaczamy wszystko klikając w check box przy infrastruktura turystyczna. W tym momencie z automatu na mapie powinny pozostać w zasadzie tylko zaznaczone na pomarańczowo Obszary pilotażowe bushcraft i surwiwal.

Brzmi strasznie, prawda? Na filmie poniżej zobacz jak to zrobić szybko i ze znieczuleniem.

Gdzie skorzystać?

Zaskoczony? Faktycznie, można by spodziewać się, że mapa Polski w dużo większym stopniu zaleje się pomarańczowym kolorem.

Na pilotażowych obszarach bardzo trudno jest wykroić plan rowerowej podróży dłuższej niż dwa dni. Chyba że ktoś lubi kręcić się w kółko. Ale nie bądźmy pesymistami.

Przeanalizowaliśmy mniej więcej mapy regionów dopuszczonych do programu i wydaje nam się, że najbardziej atrakcyjne na co najmniej dwu-trzydniowy (a może nawet czterodniowy) wypad np. z rowerem (przy założeniu, że nocujecie wyłącznie w lasach wyznaczonych do udziału w programie) mają:

Wybrzeże Zatoki Gdańskiej

Tutaj można nawet zaszaleć i objechać całą Zatokę dookoła.

Np. Hel (albo jakakolwiek inna stacja kolejowa na Półwyspie) – Wejherowo – Gdynia – Ujście Wisły – Krynicka Morska – Elbląg

To bardzo ciekawa trasa i w dodatku zaskakująca. Okolice Wejherowa są bowiem wręcz górzyste. Natomiast Żuławy to oczywiście tereny depresyjne. Pięknych widoków nie zabraknie bo wokół macie i morze, i zatokę i jeziora. Na samych Żuławach możecie się zaś skupić na poznawaniu znikającej architektury mennonickiej.

Okolice Tucholi

Jedno z najfajniejszych miejsc w Polsce na wyjazd rowerowy. Mnóstwo jezior, rzeczek, trochę pagórków. Trudno się nudzić. Po całym dniu można zanurzyć się w czystej wodzie. A i jakiś zamek po drodze się znajdzie. Proponujemy np. trasę: Grudziądz – Żur/Tleń – Okoniny – Czersk.

Więcej o tych okolicach przeczytasz w naszym poprzednim wpisie.

Puszcza Notecka

W Puszczy Noteckiej jeszcze nie byliśmy. Jeśli ktoś myśli o zwiedzaniu województwa wielkopolskiego i spaniu w lesie, te tereny będą najodpowiedniejsze. Przynajmniej z prawnego punktu widzenia 😉

Przykładowa trasa to Szamotuły – Obrzycko – Gościm – Krzyż Wielkopolski

Jeśli chodzi o tereny górskie to oczywiście najlepiej wygląda tutaj okolica Połonin w Bieszczadach i okolice Jeleniej Góry. To najlepsze miejsca jeśli spanie na dziko łączycie przede wszystkim z chodzeniem po górach.

Wszystkie miejsca startowe i końcowe posiadają stacje kolejowe. Możecie też oczywiście tak zmodyfikować trasę, żeby wyszła z tego pętla. Wtedy terenu może starczyć nawet na 3-4 dni.

Co jeszcze warto wiedzieć

Pamiętaj, że w Polsce co do zasady spanie na dziko nie jest zabronione. Możesz znaleźć niejedno fajne miejsce, które choć nie bierze udziału w programie Lasów Państwowych, to w pełni nadaje się do spania na dziko.

Więcej przeczytasz o tym w naszym poprzednim wpisie.